Radioaktywność to zjawisko samorzutnego przekształcania się izotopów nietrwałych danego pierwiastka w inny izotop tego samego lub innego pierwiastka, z równoczesną emisją promieniowania jądrowego. Promieniotwórczość obserwowana w istniejących w przyrodzie izotopach nazywa się promieniotwórczością naturalną, natomiast promieniotwórczość izotopów otrzymanych w różnych reakcjach jądrowych nazywa się promieniotwórczością sztuczną lub wzbudzoną. Promieniotwórczość naturalna jest wynikiem obecności naturalnych izotopów promieniotwórczych w skorupie ziemskiej oraz promieniowania kosmicznego.

Radioaktywność może stanowić dla człowieka zagrożenie wynikające ze skażenia środowiska substancjami promieniotwórczymi. Skażenie to najczęściej jest spowodowane przez:

awarie reaktorów,
spalanie paliw kopalnych, z których następuje uwalnianie radu czy toru,
bezpośrednie zrzucanie radioaktywnych odpadów do mórz i oceanów, bądź składowanie ich w ziemi,
eksploatacje i przerabianie rud, np. uranu,
nieprzestrzeganie norm dot. produkcji materiałów budowlanych z wykorzystaniem radioaktywnych popiołów i żużli, powstających ze spalania węgla kamiennego i brunatnego,
przeprowadzanie próbnych wybuchów jądrowych.
W wyniku tych działań następuje wzrost ilości pierwiastków radioaktywnych w powietrzu, glebie i wodzie, co stanowi poważne zagrożenie dla życia organizmów.

Przez umiejętne gospodarowanie, zjawisko radioaktywności można szeroko stosować w:

medycynie podczas sterylizacji sprzętu medycznego
diagnostyce i terapii medycznej, w których wykorzystuje się techniki radiologiczne i radioizotopowe,
radiacyjnej konserwacji żywności, skutecznym zwalczaniu pasożytów, grzybów i bakterii chorobotwórczych oraz eliminowaniu chemizacji żywności i pasz,
przemyśle węglowym, atomowym, energetycznym, hutniczym, chemicznym oraz w rolnictwie,
reaktorach jądrowych, w zakładach produkcji i dystrybucji radioizotopów, w zakładach przerobu paliwa jądrowego,
laboratoriach i instytucjach stosujących radioizotopy do celów naukowych,
archeologii oraz geologii przy badaniu wieku skał.